رهبری امام سجاد(ع) بعد از واقعه عاشورا

بعد از واقعه عاشورا جو بسیار سنگینی بر جامعه شیعیان حقیقی حکم فرما شد. بطوری امام صادق در حدیثی می فرمایند: بعد از شهادت امام حسین(ع) فقط 3نفر مسلمان باقی ماند و در حدیث دیگر به 5 ویا7نفر نیز اشاره شده است. لذا در این وضعیت حساس و خفقان ناشی از استبداد یزید بن معاویه که با واقعه عاشورا نشان داده بود با احدی بر سرخلافت ممشات نخواهد کرد، کار رهبری امام سجاد(ع) بسیار سخت می نمود.

اما با این وجود امام سجاد(ع) در اولین برخورد با حکومت یزید بعد از واقعه عاشورا بسیار مدبرانه و شجاعانه از حقیقت اسلام دفاع، و بر طبل رسوایی بنی امیه کوبیدند. در ادامه نیز امام سجاد(ع) سعی کردند این تقابل با حکومت فاسد را مدیریت کنند. لذا رهبری و مدیریت خود را در قالب تعبد و دعا پیش گرفتند.

از جمله فوایدى که بر تعبد و انزواى امام سجاد (ع) مترتب بود, این بود که خیال حاکمان وقت را از جانب ایشان آسوده مى گذاشت و امام را آن گونه جلوه مى داد که گویى هیچ به فکر حکومت نیست و مشغولیتى جز عبادت و زهد ندارد.
عبادت ها و حالت هاى روحى امام, بیشتر, پیش چشم مردم, واقع مى شد و البته, امام را از این کار مقصود و غرضى مورد نظر بوده است. از جمله آن که دست حکومت را از خود کوتاه بدارد و از فعالیت ها و موضع گیرىهاى خطرناک, دورى گزیند. خاصه که ایشان, شیعه, مخالف حکومت وقت, و فرزند انقلابگر عصر, حسین بن على (ع) بود و این همه امام را در مرکز حساسیت قرار مى داد.
امام, با پیش گرفتن این روش بى خطر, حاکمان را مطمئن ساخت و آن ها را به دور از خویش نگه مى داشت و موفق شد بسیارى از مشکلات و گرفتارى هایى که مى توانست دامن گیر ایشان شود, برطرف سازد. گفته اند: چون عبدالملک تصمیم به قتل امام سجاد گرفت, تا هر احتمال خطرى را از جانب آن حضرت, عقیم بگذارد, ((زهرى)) برپاخاست و به او گفت: ((على بن حسین, آن گونه نیست که تو فکر مى کنى. او به خود مشغول است)) . عبدالملک شادمان گشت و دانست که امام خیال منازعه و درافتادن با او را ندارد, لذا به زهرى گفت: ((به! امام, چه کار خوبى مى کند.))

اما واقعیت این این است امام زین العابدین(ع) از طریق سلاح دعا که معمولادر جمع صورت می گرفت دیگران را آموزش و سنت صحیح نبوی را زنده می نمودند. لذا با وجود خسارتی که معاویه و فرزندان او همچون یزید به اسلام وارد آوردند اما با مدیریت و درایت امام سجاد(ع) اسلام ناب محمدی دست به دست به دیگر ائمه هدی و در نهایت مردم عادی انتقال یافت. البته این مهم در کل چشم خلفای اموی دور نماند و درنهایت حضرت را که سلاله ی پاک رسول الله و فرزند برومند امام حسین(ع) بودند، بر اساس سنت موجود شهید نمودند.